06.11.2019 r.

Historia miasta

Opole jest miastem na prawach powiatu położonym w południowo-zachodniej Polsce, Miasto jest również siedzibą władz województwa opolskiego oraz powiatu opolskiego. Położone w Europie Środkowej, na Nizinie Śląskiej nad rzeką Odrą. Jedna z historycznych stolic Górnego Śląska i jedno z najstarszych miast w Polsce.

Początki Opola wiążą się z osobą księcia Kazimierza, prawnuka Bolesława Krzywoustego, za czasów którego Opole uzyskało prawa miejskie (pocz. XIII wieku) i w 1283 roku awans do rangi stolicy księstwa. Wówczas obwarowany zamek na wyspie Pasiece stanowił książęcą własność, miasto zaś, także otoczone fortyfikacjami, rozwijało się na prawym brzegu Odry.

Po śmierci ostatniego z Piastów Opolskich – Jana III Dobrego (1497-1532), Opole na ponad 200 lat trafiło pod rządy Habsburgów. Jak twierdzą historycy, nie były to dla jego rozwoju lata rozkwitu. Niektórzy badacze piszą wręcz o upadku miasta. Dość powiedzieć, że pod koniec XVII wieku Opole liczyło mniej mieszkańców niż za czasów Jana Dobrego. Ożywienie gospodarcze nastąpiło dopiero pod panowaniem Prus.

Okres po pierwszej wojnie światowej opisywany jest przez historyków jako czasy stagnacji, wręcz regresu gospodarczego miasta. Również wojenny front, który przeszedł przez Opole w styczniu 1945 roku, był wyjątkowo tragiczny. Zniszczeniu uległo ok. 900 domów, większość zakładów przemysłowych oraz wszystkie mosty.

W wyniku jałtańskiego podziału Europy, m. in. Śląsk (a więc także Opole) przypadł Polsce. Rozpoczęła się szybka odbudowa, której towarzyszyło niemal błyskawiczne zasiedlanie. Nie tylko przez repatriantów, ale także przybyszów z innych rejonów Polski. Opole, pod koniec stycznia 1945 roku liczące zaledwie ponad 200 mieszkańców, w czerwcu tegoż roku miało już ponad 5 tysięcy obywateli, a rok później – ponad 27 tysięcy[1].

Od 28 czerwca 1950 jest stolicą województwa opolskiego i jego głównym ośrodkiem gospodarczym, naukowym, kulturalnym i administracyjnym. Od 1999 siedziba władz ziemskiego powiatu opolskiego. Główne miasto aglomeracji opolskiej.

Społeczne Rady i Komisje opiniodawczo-doradcze

W Opolu działają wszystkie spośród ośmiu badanych rad. Są to: rada działalności pożytku publicznego, rada młodzieżowa, rada seniorów, powiatowa rada rynku pracy, rada sportu, komisja bezpieczeństwa i porządku, komisja urbanistyczno-architektoniczna oraz rada ds. osób niepełnosprawnych.

Analiza instytucjonalno prawna badanych rad

Rada działalności pożytku publicznego w Opolu została powołana w 2014 r. na mocy Uchwały Nr LXVII/999/14 Rady Miasta Opola z dnia 6 listopada 2014 r. w sprawie określenia trybu powoływania członków oraz organizacji i trybu działania Opolskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego.

Obecnie rada działa na podstawie Uchwały Nr XXXIV/662/16 Rady Miasta Opola z dnia 24 listopada 2016 r. w sprawie określenia trybu powoływania członków oraz organizacji i trybu działania Opolskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego.

Do kompetencji Rady należy m.in.:

1) opiniowanie projektów strategii rozwoju miasta

2) opiniowanie projektów uchwał i aktów prawa miejscowego dotyczących sfery zadań publicznych,

3) opiniowanie projektów rocznego i wieloletniego programu współpracy Miasta z organizacjami pozarządowymi,

4) wyrażanie opinii w sprawach dotyczących funkcjonowania organizacji pozarządowych,

5) opiniowanie sprawozdania Prezydenta Miasta z realizacji rocznego oraz wieloletniego programu współpracy Miasta z organizacjami pozarządowymi,

6) udzielanie pomocy i wyrażanie opinii w przypadku sporów między organami administracji publicznej a organizacjami pozarządowymi,

7) wyrażanie opinii w sprawach dotyczących zadań publicznych, w tym zlecania tych zadań do realizacji przez organizacje pozarządowe oraz w sprawach rekomendowanych standardów realizacji zadań publicznych

Strona internetowa:

http://www.opole.pl/dzial/miasto/centrum-dialogu-obywatelskie-go/rada-dzialalnosci-pozytku-publicznego/

Rada młodzieżowa w Opolu powstała w 2004 r. na mocy Uchwały Nr XXXVII/369/04 Rady Miasta Opola z dnia 21 października 2004 r. w sprawie wyrażenia zgody na utworzenie Młodzieżowej Rady Miasta w Opolu i nadania jej statutu.

Obecnie radża działa na mocy UCHWAŁY NR LXVIII/1295/18 RADY MIASTA OPOLA z dnia 27 września 2018 r. w sprawie zmiany statutu Młodzieżowej Rady Miasta w Opolu.

Do zadań rady należy:

1) kształtowanie u młodzieży poczucia odpowiedzialności obywatelskiej;

2) promowanie idei społeczeństwa demokratycznego;

3) wdrożenie ludzi młodych do samorządności poprzez włączenie się do działań samorządowych; współpraca młodzieży z organami samorządu lokalnego;

4) prezentowanie potrzeb środowiska młodzieżowego wobec władz miasta oraz innych instytucji;

5) postulowanie do władz miasta w sprawach dotyczących młodzieży;

6) promowanie wśród młodzieży kultury;

7) opiniowanie projektów rozwiązań problemów dotyczących spraw młodzieży przekazanych Radzie do konsultacji.

Strona internetowa:

https://www.opole.pl/dzial/rada-miasta-opola/mlodziezowa-rada-miasta/

Rada seniorów w Opolu została powołana w 2014 r. na mocy Uchwały Nr LV/820/14 Rady Miasta Opola z dnia 27 lutego 2014 r. w sprawie utworzenia Rady Seniorów Miasta Opola

Do zadań Rady należy:

1) współprac z władzami miasta przy rozstrzyganiu istotnych spraw seniorów;

2) integracja i wspieranie środowiska osób starszych oraz reprezentowanie zbiorowych po-trzeb osób starszych;

3) przedstawianie propozycji w zakresie ustalania priorytetów i działań na rzecz seniorów;

4) zgłaszanie uwag do przekazanych do zaopiniowania aktów prawa miejscowego;

5) wspieranie różnorodnych form działalności kulturalnej i edukacyjnej;

6) dążenie do odtwarzania i umacniania międzypokoleniowych więzi społecznych;

7) współdziałanie i współpraca z organizacjami i instytucjami działającymi na terenie Miasta;

8) wydawanie opinii, formułowanie wniosków służących rozwojowi działalności na rzecz seniorów,

9) czynne uczestnictwo w tworzeniu długofalowej polityki senioralnej miasta;

10) wzmacnianie wpływu seniorów na decyzje podejmowane przez władze lokalne

Strona internetowa:

http://www.opole.pl/dzial/miasto/dla-mieszkan-cow/senior-w-opolu/rada-seniorow-miasta-opola/

Powiatowa Rada Rynku Pracy w Opolu w obecnej kadencji funkcjonuje na mocy Zarządzenia Nr OR-I.0050.568.2017 Prezydenta Miasta Opola z dnia 23 sierpnia 2017 r. zmieniające za-rządzenie w sprawie powołania Powiatowej Rady Rynku Pracy w Opolu.

Do zadań Rady należy m.in.:

1) inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do pełnego i produktywnego zatrudnienia w powiecie,

2) ocena racjonalności gospodarki środkami Funduszu Pracy,

3) opiniowanie kryteriów podziału środków Funduszu Pracy na finansowanie programów dotyczących promocji zatrudnienia i finansowanie innych fakultatywnych zadań oraz opiniowanie opracowanych przez powiatowe urzędy pracy propozycji przeznaczenia środków Funduszu Pracy będących w dyspozycji samorządu powiatu i sprawozdań z ich wykorzystania,

4) składanie wniosków i wydawanie opinii w sprawach dotyczących kierunków kształcenia, szkolenia zawodowego oraz zatrudnienia w powiecie,

5) ocenianie okresowych sprawozdań z działalności powiatowych urzędów pracy oraz przedstawianie wojewódzkiej radzie zatrudnienia okresowych sprawozdań i wniosków w sprawach zatrudnienia.

Strona internetowa:

https://opole.praca.gov.pl/rynek-pracy/powiatowa-rada-rynku-pracy

Rada sportu w Opolu działa na mocy Zarządzenia Nr OR-.I0050.778.2017 Prezydenta Miasta Opola z dnia 22 listopada 2017 r. w sprawie powołania członków Rady Sportu.

Do zadań Rady należy:

1) opiniowanie strategicznych inicjatyw i decyzji Prezydenta Miasta Słupska w zakresie sportu i rekreacji oraz zwiększenia zainteresowania kulturą fizyczną;

2) opiniowanie projektów strategicznych dokumentów planistycznych i programowych w zakresie rozwoju sektora sportu i rekreacji;

3) opiniowanie kluczowych projektów inwestycyjnych dotyczących poprawy infrastruktury sportowej Miasta Słupska;

4) opiniowanie strategii rozwoju miasta w zakresie sportu i rekreacji;

5) opiniowanie kluczowych projektów uchwał dotyczących kultury fizycznej;

6) opiniowanie strategicznych projektów i programów sportowych;

7) opiniowanie projektów budżetu Miasta Słupska w części dotyczącej stowarzyszeń i klubów sportowych oraz innych wydatków miasta z perspektywy potrzeb kultury fizycznej;

8) inspirowanie i wspomaganie działających w sferze sportu i rekreacji zawodników, trenerów oraz ruchów społecznych i organizacji pozarządowych;

9) ocena realizacji kluczowych działań Prezydenta Miasta Słupska oraz podległych mu stowarzyszeń i klubów sportowych oraz rekomendowanie zmian w zakresie wspierania i rozwoju kultury fizycznej w Słupsku;

10) opiniowanie i ocena planów naprawczych inicjowanych przez Prezydenta Miasta Słupska w zakresie sportu i rekreacji w Słupsku;

11) inicjowanie dialogu na temat rozwoju sportu i rekreacji oraz prac naukowych dotyczących kultury fizycznej;

12) opiniowanie i wspieranie inicjatyw promujących działalność sportową, a także mających na celu podwyższanie kwalifikacji kadr zajmujących się kulturą fizyczną.

Strona internetowa:

https://www.opole.pl/rada-sportu-juz-dziala/

Komisja bezpieczeństwa i porządku w Opolu funkcjonuje na mocy Zarządzenia Nr OR-I.0050.105.2018 Prezydenta Miasta Opola z dnia 20 lutego 2018 r. w sprawie utworzenia oraz szczegółowych zasad działania Komisji Bezpieczeństwa i Porządku w mieście Opolu.

Do zadań komisji należy:

1) ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu;

2) opiniowanie pracy Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

3) przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

4) opiniowanie projektów innych programów współdziałania Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

5) opiniowanie projektu budżetu powiatu - w zakresie, o którym mowa w pkt 1;

6) opiniowanie projektów aktów prawa miejscowego i innych dokumentów w sprawach związanych z wykonywaniem zadań, o których mowa w pkt 1, 2 i 4;

7) opiniowanie, zleconych przez starostę, innych niż wymienione w pkt 2 i pkt 4-6 zagadnień dotyczących porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli.

Strona internetowa:

http://www.opole.pl/komisja-bezpieczenstwa-i-porzadku-w-opolu/

Komisja urbanistyczno-architektoniczna w Opolu powołana została w 2003 r. na mocy Zarządzenia Nr OR.II-0155-605/2003 Prezydenta Miasta Opola z dnia 3 listopada 2003 r. w sprawie powołania Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej oraz nadania regulaminu organizacyjnego.

Obecnie komisja działa na mocy ZARZĄDZENIA NR OR-I.0050.383.2013 PREZYDENTA MIASTA OPOLA z dnia 11 lipca 2013 r. w sprawie powołania Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej oraz nadania regulaminu organizacyjnego.

Do zadań komisji należy sporządzanie opinii o:

1) projekcie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta/powiatu lub o projekcie jego zmiany; projektach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub projektach ich zmian;

2) wynikach analiz zmian w zagospodarowaniu przestrzennym miasta;

3) projektach decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego;

4) projektach decyzji o warunkach zabudowy;

5) w innych sprawach planowania i zagospodarowania.

Rada ds. osób niepełnosprawnych w Opolu działa na podstawie ZARZADZENIA NR OR-I.0050.149.2019 PREZYDENTA MIASTA OPOLA z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie powołania Powiatowej Społecznej Rady do Spraw Osób Niepełnosprawnych w mieście Opolu.

Do zadań rady należy:

1) inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do integracji zawodowej i społecznej osób niepełno-sprawnych oraz realizacji praw osób niepełnosprawnych;

2) opiniowanie projektów miejskich programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych; ocena realizacji programów;

3) opiniowanie projektów uchwał i programów przyjmowanych przez RM Opola pod kątem ich skutków dla osób niepełnosprawnych;

4) współpraca z Centrum Edukacyjno informacyjnym „Senior w Opolu”

Strona internetowa:

https://www.opole.pl/dzial/miasto/dla-mieszkancow/sprawy-spoleczne/powiatowa-spoleczna-rada-ds-osob-niepelnosprawnych/

Zdjęcie pochodzi ze strony

https://www.opole.pl/zdjecia-do-serialu-utrudnienia-w-ruchu/


[1] https://www.opole.pl/opole-stolica-plemienia-ksiestwa-rejencji-wojewodztwa/

Informacje kontaktowe

  • Instytut Nauk o Polityce Uniwersytetu Rzeszowskiego
  • al. mjr. W. Kopisto 2a
  • 35-959 Rzeszów
tel.: + 48 17 872 10 58
e-mail: