21.11.2019 r.

Historia miasta

ŁOMŻA powstała w X wieku w odległości 5 km na wschód od obecnego centrum, na wysokiej skarpie doliny rzeki Narew. Pozostałością po tamtych czasach jest olbrzymie grodzisko nazwane „Górą Królowej Bony” oraz „Wzgórzem św. Wawrzyńca”. Usytuowanie miasta na obecnym miejscu nastąpiło w 2 połowie XIV w. Prawa miejskie ŁOMŻA otrzymała 15 czerwca 1418 roku od księcia Janusza I. Po śmierci ostatnich książąt mazowieckich i wcieleniu Mazowsza do Korony w 1526 roku, ŁOMŻA stała się miastem królewskim. Największy rozkwit miasta przypadł na wiek XV i XVI. Miasto leżało na szlaku rzecznym Narew-Wisła, posiadało port i sześć mostów. Otoczone było wałami. Stąd rozchodziły się ważne szlaki handlowe do Prus, Wilna, Rusi i na zachód Europy. ŁOMŻA była ośrodkiem handlu, rzemiosła, siedzibą urzędów i sejmików. W połowie XVI wieku liczyła 3300 mieszkańców, ponad 540 domów, 7 kościołów, miała dwór królewski, ludwisarnię, arsenał, łaźnię, spichlerze zbożowe, magazyny soli i inne budowle. W połowie XVII wieku nastąpił upadek miasta spowodowany wojnami szwedzkimi oraz licznymi pożarami i klęskami żywiołowymi. Ponowny wzrost i ożywienie gospodarcze przypadły na wiek XIX-XX, co związane było między innymi z powstaniem nowych węzłów komunikacyjnych. Nastąpiła dalsza rozbudowa miasta, które rozwinęło się stopniowo w ośrodek o charakterze przemysłowo-handlowym. W 1806 roku miasto liczyło około 6000 mieszkańców. Po utworzeniu Księstwa Warszawskiego Łomża została siedzibą władz departamentu. Z chwilą utworzenia Królestwa Polskiego, od 1816 roku, została głównym miastem obwodu łomżyńskiego w województwie augustowskim. W 50 lat później Łomżę wyznaczono na stolicę guberni. Szczególnie szybki rozwój nastąpił w latach 1867-1915, gdy ŁOMŻA stała się głównym miastem guberni łomżyńskiej i władz gubernialnych, powiatowych i miejskich. I wojna światowa zahamowała szybko postępujący rozwój. W 1925 roku powstała diecezja łomżyńska. Miasto stało się siedzibą biskupa i uznawane było za jedno z największych ośrodków miejskich na obszarze północno-wschodniego Mazowsza. W 1912 roku miasto liczyło około 22000 mieszkańców, a w 1939 roku 27000 (bez wojska). II wojna światowa przyniosła ze sobą zniszczenia. Miasto legło w gruzach aż w 70%. W wyniku deportacji i mordów liczba ludności zmalała o 60%. Wyzwolenie Łomży nastąpiło 13 września 1944 roku. W latach 1946-1975 odbudowano najstarszą część Łomży. Wybudowano kilka osiedli mieszkaniowych. Uruchomiono miejską komunikację autobusową. Powstały liczne zakłady przemysłowe oraz oddano do użytku ciepłownię miejską. W 1975 roku ŁOMŻA stała się stolicą województwa łomżyńskiego. W latach 1978-1990 nastąpił gwałtowny wzrost gospodarczy oraz rozwój budownictwa mieszkaniowego. Powstały nowe osiedla mieszkaniowe w tym szczególnie osiedla spółdzielczego budownictwa mieszkaniowego w zabudowie wielorodzinnej. W tych latach praktycznie podwojony został obszar terenów zainwestowanych. Funkcję stolicy województwa łomżyńskiego Łomża pełniła do 31.XII.1998 roku[1].

Społeczne Rady i Komisje opiniodawczo-doradcze

W Łomży działają wszystkie spośród ośmiu badanych rad. Są to: rada działalności pożytku publicznego, rada młodzieżowa, rada seniorów, powiatowa rada rynku pracy, rada sportu, komisja bezpieczeństwa i porządku, komisja urbanistyczno-architektoniczna oraz rada ds. osób niepełnosprawnych.

Analiza instytucjonalno prawna badanych rad

Rada Działalności Pożytku Publicznego w Łomży została powołana w 2014 r. na mocy Zarządzenia Nr 144/2014 Prezydenta Miasta Łomży z dnia 11 czerwca 2014 roku w sprawie powołania Łomżyńskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego.

Obecnie rada działa na mocy Zarządzenie Nr 89/17 Prezydenta Miasta Łomży z dnia 6 marca 2017 r. w sprawie powołania Łomżyńskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego na II kadencję.

Do kompetencji Rady należy wyrażanie opinii i konsultowanie przekazanych przez Prezydenta projektów aktów prawnych i dokumentów, a w szczególności:

1) opiniowanie projektów uchwał i aktów prawa miejscowego dotyczących sfery zadań publicznych,

2) wyrażanie opinii w sprawach dotyczących funkcjonowania organizacji pozarządowych i innymi podmiotami określonymi w ustawie oraz programie współpracy Miasta z organizacjami pozarządowymi,

3) udzielanie pomocy i wyrażanie opinii w przypadku sporów między organami administracji publicznej a organizacjami pozarządowymi,

4) wyrażanie opinii w sprawach dotyczących zadań publicznych, w tym zlecania tych zadań do realizacji przez organizacje pozarządowe oraz podmioty wymienione w ustawie,

5) wyrażanie opinii na temat projektu strategii rozwoju Miasta,

6) wyrażanie opinii, proponowanie priorytetów oraz potrzeb w zakresie zlecania zadań publicznych organizacjom pozarządowym i innym podmiotom oraz w zakresie podejmowania wspólnych inicjatyw lokalnych w danym roku kalendarzowym,

7) opiniowanie doboru kandydatów do składu komisji konkursowych opiniujących oferty na realizację zadań publicznych w sferze pożytku publicznego,

8) opiniowanie sprawozdań z realizacji rocznego programu współpracy,

9) tworzenie zespołów roboczych działających przy Radzie złożonych z przedstawicieli organizacji pozarządowych i ekspertów w celu rozpatrywania spraw wynikających z kompetencji Rady i wypracowywania i realizacji najlepszych rozwiązań systemowych w sferze pożytku publicznego,

10) stałe monitorowanie i doskonalenie zasad współpracy pomiędzy samorządem a sektorem pozarządowym,

11) promowanie osiągnięć i prezentacji dorobku organizacji pozarządowych,

12) wyrażanie opinii na temat projektów strategii, programów dotyczących ważnych społecznie spraw,

13) współpraca z radami działalności pożytku publicznego na zasadach partnerstwa i suwerenności stron, w szczególności przez wzajemne informowanie się o kierunkach działań,

14) inicjowanie, podejmowanie innych działań wynikających z aktualnych potrzeb dotyczących współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami działającymi w sferze pożytku publicznego.

Strona internetowa:

http://www.lomza.pl/index.php?k=127

Rada młodzieżowa w Łomży powołana została w 2016 r. na mocy Uchwały Nr 165/XXI/16 Rady Miejskiej w Łomży z dnia 25 stycznia 2016 w sprawie powołania Młodzieżowej Rady Miejskiej Łomży.

Celem Rady jest:

1) Rozwijanie i upowszechnianie idei samorządności wśród młodzieży,

2) Zachęcanie uczniów szkół i studentów uczelni wyższych do aktywnego udziału w życiu publicznym i społecznym Miasta Łomży,

3) Kształtowanie wśród młodzieży postaw obywatelskich, demokratycznych i patriotycznych;

4) Rozpoznawanie potrzeb młodzieży i reprezentowanie jej interesów wobec instytucji publicznych oraz pozarządowych,

5) Wspieranie projektów służących integracji młodzieży, w szczególności projektów skierowanych na aktywne spędzanie wolnego czasu lub rozwój edukacyjny i kulturalny;

6) Integracja środowisk młodzieżowych z terenu Miasta Łomży.

Strona internetowa:

http://www.lomza.pl/index.php?k=207

Rada seniorów w Łomży działa na mocy Uchwały nr 563/LX/18 Rady Miejskiej Łomży z dnia 17 października 2018 r. w sprawie powołania Łomżyńskiej Rady Seniorów.

Do zadań rady należy m.in.:

1) przedstawianie propozycji zadań i działań na rzecz seniorów,

2) wydawanie opinii i formułowanie wniosków służących rozwojowi działalności samorządu na rzecz seniorów,

3) udział w opracowywaniu strategii, programów i innych dokumentów służących rozwojowi działalności na rzecz osób starszych,

4) zgłaszanie uwag do aktów prawa miejscowego,

5) wspieranie wszelkich form aktywności seniorów,

6) działania na rzecz umacniania międzypokoleniowych więzi społecznych,

7) upowszechnianie wiedzy o potrzebach, prawach i możliwościach osób starszych, a przez to wzmocnienie wpływu seniorów na decyzje podejmowane przez władze lokalne, w tym na jakość usług przeznaczonych dla seniorów,

8) podejmowanie działań zmierzających do wykorzystania potencjału i czasu osób starszych na rzecz inicjatyw środowiskowych.

Strona internetowa:

http://www.lomza.pl/index.php?k=181

Powiatowa Rada Rynku Pracy w Łomży działa na mocy Art. 22 ust. 3 ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Do zakresu działania Rady należy w szczególności:

1) Inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do pełnego i produktywnego zatrudnienia,

2) Ocena racjonalności gospodarki środkami Funduszu Pracy,

3) Opiniowanie opracowanych przez Powiatowy Urząd Pracy propozycji przeznaczenia środków Funduszu Pracy będących w dyspozycji samorządu powiatu oraz sprawozdań z ich wykorzystania,

4) Składanie wniosków i wydawanie opinii w sprawach dotyczących kierunków kształcenia,

5) Opiniowanie wniosków o umorzenie należności,

6) Opiniowanie programów specjalnych,

7.Ocenianie okresowych sprawozdań z działalności Powiatowego Urzędu Pracy.

Strona internetowa:

https://lomza.praca.gov.pl/rynek-pracy/powiatowa-rada-rynku-pracy

Rada sportu w Łomży działa na mocy Zarządzenia Nr 42/19 Prezydenta Miasta Łomży z dnia 15 lutego 2019 r. w sprawie powołania Łomżyńskiej Rady Sportu i regulaminu jej działania.

Do zadań rady należy:

1) opiniowanie: projektów strategii rozwoju, projektu budżetu, projektów uchwał, programów rozwoju bazy sportowej, projektów współpracy, planów imprez sportowych,

2) inspirowanie działań w sferze ogólnie pojętej kultury fizycznej,

3) podejmowanie współpracy z towarzystwami, stowarzyszeniami, związkami,

4) diagnozowanie potrzeb,

5) dokonywanie bieżących analiz,

6) propagowanie inicjatyw sportowcy.

Komisja bezpieczeństwa i porządku w Łomży działa na mocy Art. 38a ustawy z dnia 5.06.1998 r. o samorządzie powiatowym (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1868).

Do zadań komisji należy:

1) ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu;

2) opiniowanie pracy Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

3) przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

4) opiniowanie projektów innych programów współdziałania Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

5) opiniowanie projektu budżetu powiatu - w zakresie, o którym mowa w pkt 1;

6) opiniowanie projektów aktów prawa miejscowego i innych dokumentów w sprawach związanych z wykonywaniem zadań, o których mowa w pkt 1, 2 i 4;

7) opiniowanie, zleconych przez starostę, innych niż wymienione w pkt 2 i pkt 4-6 zagadnień dotyczących porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli.

Komisja urbanistyczno-architektoniczna w Łomży po raz pierwszy została powołana w 2007 r. na mocy Zarządzenia Nr 71/2007 Prezydenta Miasta Łomża z dn. 11 kwietnia 2007r. w sprawie powołania Miejskiej Komisji Urbanistyczno – Architektonicznej. Obecnie komisja funkcjonuje na mocy Zarządzenia Prezydenta Miasta Łomża Nr 244/17 z dnia 4.07.2017 r. w sprawie powołania Miejskiej Komisji Urbanistyczno – Architektonicznej.

Do zadań komisji należy sporządzanie opinii o:

1) projekcie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta/powiatu lub o projekcie jego zmiany; projektach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub projektach ich zmian;

2) wynikach analiz zmian w zagospodarowaniu przestrzennym miasta;

3) projektach decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego;

4) projektach decyzji o warunkach zabudowy;

5) w innych sprawach planowania i zagospodarowania.

Rada ds. osób niepełnosprawnych w Łomży została powołana w 2015 r. Zarządzeniem Nr 273/2015 Prezydenta Miasta Łomża w sprawie powołania Łomżyńskiej Społecznej Rady Osób z Niepełnosprawnością. Rada działała w składzie 37 osobowym. W takiej samej liczbie członków powołana została na II kadencję w 2019 r. na mocy Zarządzenia nr 5/2019 Prezydenta Miasta Łomża w sprawie powołania Łomżyńskiej Społecznej Rady ds. Osób z Niepełnosprawnością, które następnie zostało zmienione Zarządzeniem nr 55/2019 Prezydenta Miasta Łomża zmieniające Zarządzenie nr 5/2019 Prezydenta Miasta Łomża z dnia 16 stycznia 2019 r. w sprawie powołania Łomżyńskiej Społecznej Rady ds. Osób z Niepełnosprawnością powołującą radę w pięcioosobowym składzie.

Do zadań rady należy:

1) inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do:

a) integracji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,

b) realizacji praw osób niepełnosprawnych,

2) opiniowanie projektów programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych;

3) ocena realizacji programów;

4) opiniowanie projektów uchwał i programów przyjmowanych przez radę miejską pod kątem ich skutków dla osób niepełnosprawnych.

Strona internetowa:

http://www.lomza.pl/index.php?k=180

Zdjęcie pochodzi ze strony

http://naszalomza.pl/lomza-i-jej-atrakcje/