11.11.2019 r.

Historia miasta

Gdy w 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, nie miała dostępu do morza przez jakikolwiek port. Dlatego szybko pojawił się pomysł, by zbudować go od podstaw. Do wyboru był niewielki skrawek wybrzeża, który Polska uzyskała na mocy Traktatu Wersalskiego.

Nad morze pojechał więc inżynier Tadeusz Wenda, który miał za zadanie znaleźć najlepsze miejsce na budowę portu. W czerwcu 1920 roku było już po obserwacji wybrzeża. Tadeusz Wenda napisał w sprawozdaniu m.in.: "(...) najdogodniejszym miejscem do budowy portu wojennego (jak również w razie potrzeby handlowego) jest Gdynia, a właściwie nizina między Gdynią a Oksywą, położoną w odległości 16 km od Nowego Portu w Gdańsku. Miejscowość ta ma następujące zalety: osłonięta jest przez półwysep Hel nawet od tych wiatrów, od których nie jest wolny Gdańsk, głęboka woda leży blisko od brzegu, a mianowicie linia 6 metrów głębokości w odległości 400 metrów od brzegu, a linia 10 metrów głębokości w odległości od 1300 do 1500 metrów, brzegi są niskie, wzniesione na 1 do 3 metrów nad poziomem morza, jest obfitość wody słodkiej w postaci strumyka "Chylonja", bliskość stacji kolejowej Gdynia (2 km), dobry grunt na rejdzie (...)".

Ustawę o budowie portu, czyli "samodzielnej organizacji bazy morskiej" uchwalił sejm i można było ruszać do pracy.

Port powstawał szybko, dzięki podniosłym patriotycznym nastrojom jego budowniczych oraz szerokiemu społecznemu poparciu i niesamowitej ogólnonarodowej energii. Inwestycję wspierał i lansował przede wszystkim polityk Eugeniusz Kwiatkowski. W 1926 roku objął on stanowisko Ministra Przemysłu i Handlu i realizacja portu handlowego ruszyła pełną parą. Dzięki decyzjom Kwiatkowskiego budowę bardziej intensywnie zaczął wspierać sejm, przekazując znaczące fundusze na prowadzenie prac. W tym czasie wartość robót wynosił 88 mln zł, co było sumą nieporównywalną z żadną inną inwestycją tego okresu.

Po ukończeniu budowy portu, Gdynia dynamicznie się rozwijała. 15 lat szybkiego wzrostu miasta brutalnie przerwała jednak II wojna światowa. Wprawdzie miasto nie ucierpiało w wyniku bombardowań, które skupiły się głównie na Warszawie i Gdańsku, ale budowany z mozołem port został kompletnie zniszczony. Podobnie jak stocznia, która również była jednym z celów strategicznych.

Nie ucierpiała infrastruktura, ale żywa tkanka miasta została tragicznie przetrzebiona. Wielu mieszkańców zostało zabitych i zamordowanych przez hitlerowców, inni wysiedleni do obozów koncentracyjnych, gdzie również czekała ich śmierć. Zdecydowaną większość pozostałych wysiedlono.

Dawni mieszkańcy Gdyni zaczęli wracać do wyzwolonego miasta w marcu 1945 roku. Wraz z nimi przybyli szukający swego miejsca w wolnej Polsce byli mieszkańcy Wilna, Lwowa czy Warszawy. Po wojnie nie mieli żadnego dobytku, ale wiele zapału. To właśnie oni pomagali powstać Gdyni z kolan po wojennej pożodze.

Miasto ponownie musiało zaczynać niemal od zera, ale paradoksalnie II wojna światowa nieco w tym pomogła. We wrześniu 1945 roku zaczęły bowiem wracać polskie statki handlowe i okręty wojenne oraz otrzymane przez Polskę w ramach reparacji wojennych statki niemieckie, angielskie i amerykańskie. Pracy nie brakowało i stocznia musiała szybko zacząć remonty. Na tej bazie rozpoczęła również budowę nowych statków, a już w 1951 roku miało miejsce pierwsze wodowanie statku "Melitopol".

Kolejnym ważnym, ale również krwawym wydarzeniem w historii Gdyni był dramat Grudnia 1970 roku. Gdyńscy stoczniowcy, podobnie jak ich gdańscy koledzy, wzięli udział w brutalnie stłumionym przez władze PRL proteście. Dziś o pamięci poległych świadczą dwa monumenty.

Obecnie Gdynia ma ok. ćwierć miliona mieszkańców. Jest powszechnie uważana za dynamicznie rozwijający się ośrodek, zamieszkały przez otwartych i przedsiębiorczych mieszkańców[1].

Społeczne Rady i Komisje opiniodawczo-doradcze

W Gdyni działają wszystkie spośród ośmiu badanych rad. Są to: rada działalności pożytku publicznego, rada młodzieżowa, rada seniorów, powiatowa rada rynku pracy, rada sportu, komisja bezpieczeństwa i porządku, komisja urbanistyczno-architektoniczna oraz rada ds. osób niepełnosprawnych.

Analiza instytucjonalno prawna badanych rad

Obecny skład Gdyńskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego w części pozarządowej wyłoniony został 17 listopada 2017 r. podczas Gdyńskiego Forum Pozarządowego.

Skład Rady uzupełniony został następnie 20 grudnia 2017 roku przez dwóch przedstawicieli Rady Miasta Gdyni oraz 16 stycznia przez dwie osoby wskazane przez Prezydenta Miasta Gdyni.

Ostateczny kształt Gdyńskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego ustalony został Zarządzeniem Prezydenta Miasta Gdyni Nr 7331/18/VII/R z dnia 16 stycznia 2018 roku.

Do kompetencji Rady należy m.in.:

1) opiniowanie projektów strategii rozwoju miasta

2) opiniowanie projektów uchwał i aktów prawa miejscowego dotyczących sfery zadań publicznych,

3) opiniowanie projektów rocznego i wieloletniego programu współpracy Miasta z organizacjami pozarządowymi,

4) wyrażanie opinii w sprawach dotyczących funkcjonowania organizacji pozarządowych,

5) opiniowanie sprawozdania Prezydenta Miasta z realizacji rocznego oraz wieloletniego programu współpracy Miasta z organizacjami pozarządowymi,

6) udzielanie pomocy i wyrażanie opinii w przypadku sporów między organami administracji publicznej a organizacjami pozarządowymi,

7) wyrażanie opinii w sprawach dotyczących zadań publicznych, w tym zlecania tych zadań do realizacji przez organizacje pozarządowe oraz w sprawach rekomendowanych standardów realizacji zadań publicznych

Strona internetowa:

https://www.gdynia.pl/mieszkaniec/gdynska-rada-dzialalnosci-pozytku-publicznego,3907/gdynska-rada-dzialalnosci-pozytku-publicznego,390026

Rada młodzieżowa w Gdyni została powołana w 2011 r. na mocy Uchwały nr XII/223/11 z 28 września 2011 r. w sprawie powołania Młodzieżowej Rady Miasta Gdyni i nadania jej statutu.

Obecnie rada działa na mocy UCHWAŁY NR XXII/531/16 RADY MIASTA GDYNI z dnia 22 czerwca 2016 r. w sprawie zmiany uchwały nr XII/223/11 z 28 września 2011 r. w sprawie powołania Młodzieżowej Rady Miasta Gdyni i nadania jej statutu.

Celem Rady jest:

1) integracja młodzieży i samorządów uczniowskich,

2) edukacja młodzieży zwłaszcza w kontekście kształtowania i utrwalania postaw demokratycznych, obywatelskich, patriotycznych i europejskich,

3) inicjowanie przedsięwzięć skierowanych do młodzieży z zakresu edukacji, sportu i kultury,

4) zwiększenie aktywności i zainteresowania gdyńskiej młodzieży sprawami miasta,

5) zapewnienia możliwości uczestniczenia młodzieży w procesie podejmowania decyzji bezpośrednio jej dotyczących,

6) promowanie idei społeczeństwa obywatelskiego,

7) upowszechnienie wśród młodzieży zasad działania samorządu terytorialnego.

Strona internetowa:

https://www.gdynia.pl/mieszkaniec/mlodziezowa-rada-miasta-gdyni,3940/mlodziezowa-rada-miasta-gdyni,460732

Rada seniorów w Gdyni została powołana w 2018 r. na mocy Zarządzenia nr 7522/18/VII/R Prezydenta Miasta Gdyni z dnia 27.02.2018 roku w sprawie powołania, określenia składu oraz określenia zasad działania Gdyńskiej Rady do spraw Seniorów

Celem głównym działania Rady wypracowywanie propozycji konkretnych działań na rzecz realizacji programów związanych z aktywizacją osób starszych.

Strona internetowa:

http://www.cas.gdynia.pl/gdynia-dla-seniorow/rada-ds-seniorow

Powiatowa Rada Rynku Pracy w Gdyni działa na mocy Zarządzenia Prezydenta Miasta Gdyni Nr 5384/16/VII/M z dnia 29 listopada 2016 roku

Do zakresu działania Rady należy w szczególności:

1) Inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do pełnego i produktywnego zatrudnienia,

2) Ocena racjonalności gospodarki środkami Funduszu Pracy,

3) Opiniowanie opracowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Gdyni propozycji przeznaczenia środków Funduszu Pracy będących w dyspozycji samorządu powiatu oraz sprawozdań z ich wykorzystania,

4) Składanie wniosków i wydawanie opinii w sprawach dotyczących kierunków kształcenia,

5) Opiniowanie wniosków o umorzenie należności,

6) Opiniowanie programów specjalnych,

7.Ocenianie okresowych sprawozdań z działalności Powiatowego Urzędu Pracy w Gdyni.

Strona internetowa:

https://bip.pupgdynia.pl/Powiatowa_Rada_Rynku_Pracy

Rada sportu w Gdyni działa na mocy Zarządzenia Nr 7597/18/VII/P Prezydenta Miasta Gdyni z dnia 14 marca 2018 r. w sprawie powołania Rady Sportu i ustalenia regulaminu ich działania.

Do zadań rady należy:

1) opiniowanie: projektów strategii rozwoju, projektu budżetu, projektów uchwał, programów rozwoju bazy sportowej, projektów współpracy, planów imprez sportowych,

2) inspirowanie działań w sferze ogólnie pojętej kultury fizycznej,

3) podejmowanie współpracy z towarzystwami, stowarzyszeniami, związkami,

4) diagnozowanie potrzeb,

5) dokonywanie bieżących analiz,

6) propagowanie inicjatyw sportowcy.

Strona internetowa:

https://www.gdynia.pl/bip/organy-doradcze,1757/rada-ds-sportu,436224

Komisja bezpieczeństwa i porządku w Gdyni działa na mocy Zarządzenia Nr 413/14/VII/P Prezydenta Miasta Gdyni z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie powołania Miejskiej Komisji Bezpieczeństwa i Porządku.

Do zadań komisji należy:

1) ocena zagrożeń porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli na terenie powiatu;

2) opiniowanie pracy Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży, a także jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

3) przygotowywanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

4) opiniowanie projektów innych programów współdziałania Policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych wykonujących na terenie powiatu zadania z zakresu porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli;

5) opiniowanie projektu budżetu powiatu - w zakresie, o którym mowa w pkt 1;

6) opiniowanie projektów aktów prawa miejscowego i innych dokumentów w sprawach związanych z wykonywaniem zadań, o których mowa w pkt 1, 2 i 4;

7) opiniowanie, zleconych przez starostę, innych niż wymienione w pkt 2 i pkt 4-6 zagadnień dotyczących porządku publicznego i bezpieczeństwa obywateli.

Strona internetowa:

https://www.gdynia.pl/bip/komisje,312/miejska-komisja-bezpieczenstwa-i-porzadku,436225

Komisja urbanistyczno-architektoniczna w Gdyni działa na mocy Zarządzenia Nr 4162/16/VII/U Prezydenta Miasta Gdyni z dnia 23.02.2016 r. w sprawie powołania Miejskiej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej.

Do zadań komisji należy sporządzanie opinii o:

1) projekcie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta/powiatu lub o projekcie jego zmiany; projektach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego lub projektach ich zmian;

2) wynikach analiz zmian w zagospodarowaniu przestrzennym miasta;

3) projektach decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego;

4) projektach decyzji o warunkach zabudowy;

5) w innych sprawach planowania i zagospodarowania.

Strona internetowa:

https://www.gdynia.pl/bip/komisje,312/miejska-komisja-urbanistyczno-architektoniczna,402815

Rada ds. osób niepełnosprawnych w Gdyni została powołana w 2015 r. na mocy Zarządzenia Nr 3567/15/VII/P Prezydenta Miasta Gdyni z dnia 3.11.2015 r. w sprawie powołania Powiatowej Społecznej Rady do Spraw Osób Niepełnosprawnych w Gdyni.

Obecnie rada działa na mocy Zarządzenia Nr 7012/17/VII/P Prezydenta Miasta Gdyni z dnia 21.11.2017 r. zmieniające Zarządzenie Nr 3567/15/VII/P Prezydenta Miasta Gdyni z dnia 3.11.2015 r. w sprawie powołania Powiatowej Społecznej Rady do Spraw Osób Niepełnosprawnych w Gdyni.

Do zadań rady należy:

1) inspirowanie przedsięwzięć zmierzających do:

a) integracji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych,

b) realizacji praw osób niepełnosprawnych,

2) opiniowanie projektów programów działań na rzecz osób niepełnosprawnych;

3) ocena realizacji programów;

4) opiniowanie projektów uchwał i programów przyjmowanych przez radę miejską pod kątem ich skutków dla osób niepełnosprawnych.

Strona internetowa:

https://www.gdynia.pl/bip/organy-doradcze,1757/powiatowa-spoleczna-rada-do-spraw-osob-niepelnosprawnych-w-gdyni,445531

Zdjęcie pochodzi ze strony

http://www.outsourcingportal.eu/pl/gdynia-miasto-inteligentne-i-innowacyjne


[1] https://historia.trojmiasto.pl/historia-gdyni.html

Informacje kontaktowe

  • Instytut Nauk o Polityce Uniwersytetu Rzeszowskiego
  • al. mjr. W. Kopisto 2a
  • 35-959 Rzeszów
tel.: + 48 17 872 10 58
e-mail: